Το μεγαλύτερο μέρος της αναταραχής επικεντρώθηκε στους κρατικούς τομείς, όπου διαδοχικές συντηρητικές κυβερνήσεις προσπάθησαν να περιορίσουν τις αυξήσεις των μισθών για πολλά χρόνια ως μέσο περιορισμού του εθνικού χρέους. Οι απεργίες ξέσπασαν το πρώτο εξάμηνο του 2022 καθώς ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε, φτάνοντας τελικά πάνω από το 11%. — ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη — οδηγεί πολλούς εργαζόμενους στη φτώχεια. Τα συνδικάτα λένε ότι οι μισθοί πρέπει να αυξηθούν για να καλύψουν το αυξανόμενο κόστος τροφίμων, ενέργειας, ένδυσης και στέγασης. Ορισμένες απεργίες περιλαμβάνουν ιδιωτικοποιημένες ή ημι-ιδιωτικοποιημένες υπηρεσίες, όπως η ταχυδρομική παράδοση και οι δημόσιες συγκοινωνίες, όπου η πιθανή ζημιά που προκαλείται από τη διακοπή των υπηρεσιών δίνει μόχλευση για την απαίτηση καλύτερων αμοιβών και συνθηκών.
2. Ποιοι συμμετείχαν στις απεργίες;
Εργάτες σιδηροδρόμων, οδηγοί λεωφορείων, δάσκαλοι, Βασιλική Ταχυδρομεία, νοσοκόμες (που δεν έχουν διοργανώσει ποτέ μεγάλης κλίμακας απεργία στο παρελθόν), προσωπικό ασθενοφόρων, συνοριοφύλακες, δικηγόροι, εξεταστές οδήγησης και φυσιοθεραπευτές, μεταξύ άλλων. Οι νέοι γιατροί και οι πυροσβέστες απείλησαν επίσης να εγκαταλείψουν τις εργασίες τους.
Μια ανάλυση του Bloomberg Economics εκτιμά το κόστος για την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου σε 1,5 δισεκατομμύρια λίρες (1,85 δισεκατομμύρια δολάρια) το 2022. Η κλίμακα των διαμαρτυριών αυξήθηκε στις αρχές του 2023, όταν μισό εκατομμύριο εργαζόμενοι κατέβηκαν σε απεργία την 1η Φεβρουαρίου. Ωστόσο, το Bloomberg Economics προβλέπει μόνο έναν «μικρό καθοδικό κίνδυνο» του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο. Οι διαμαρτυρίες εξακολουθούν να είναι ωχρές σε σύγκριση με εκείνες της δεκαετίας του 1970, πιο αξέχαστες το 1972 όταν οι ανθρακωρύχοι προκάλεσαν συνεχείς διακοπές ρεύματος διακόπτοντας τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και κατά τη διάρκεια του «Χειμώνα της δυσαρέσκειας» το 1978 και το 1979, όταν απεργίες από μεταφορείς και εκατομμύρια πολίτες που εργάζονταν σε τον τομέα, συμπεριλαμβανομένων των απορριμματοσυλλεκτών, του νοσοκομειακού προσωπικού, ακόμη και των τυμβωρύχων. Μεταξύ αυτών των δύο περιόδων, οι απεργίες έχασαν περίπου 20 με 30 εκατομμύρια εργάσιμες ημέρες. Για σύγκριση, η Capital Economics υπολόγισε ότι τον Δεκέμβριο του 2022 θα μπορούσαν να λείπουν 1,5 εκατομμύρια ημέρες. Ακόμα κι αν επαναλαμβανόταν κάθε μήνα, δεν θα ταίριαζε με τις αναταραχές της δεκαετίας του 1970.
4. Ποια ήταν η απάντηση της κυβέρνησης;
Αρνήθηκε να ανταποκριθεί στις μισθολογικές απαιτήσεις και θυμήθηκε τη μνήμη της Θάτσερ, η οποία τη δεκαετία του 1980 κατέστρεψε την εξουσία των αφεντικών των συνδικάτων με την πεποίθηση ότι κρατούσαν τη χώρα σε λύτρα και εμπόδιζαν τις απαραίτητες οικονομικές μεταρρυθμίσεις. «Πρέπει να κάνουμε τους βαρόνους των συνδικάτων να σκεφτούν δύο φορές πριν χρησιμοποιήσουν όπλα κρούσης – και να ολοκληρώσουμε την ημιτελή δουλειά της Μάργκαρετ Θάτσερ», έγραψε στο Twitter ο υπουργός Επιχειρήσεων Γκραντ Σαπς. Ο Πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ εμπόδισε τη νομοθεσία για την επιβολή ελάχιστων επιπέδων υπηρεσιών και τη δυσκολία των βασικών εργαζομένων όπως οι πυροσβέστες, οι δάσκαλοι, οι οδηγοί τρένων και οι μηχανικοί πυρηνικών σταθμών να εγκαταλείψουν τις εργασίες τους. Η προτεινόμενη νομοθεσία έχει εξοργίσει τους ηγέτες των συνδικάτων, οι οποίοι λένε ότι θα επιτρέψει στους εργοδότες να απολύουν εργαζομένους λόγω απεργίας.
5. Τι εξηγεί τη σκληρή στάση της κυβέρνησης;
Ένα αποτυχημένο οικονομικό σχέδιο ανατίναξε τη βρετανική αγορά ομολόγων τον Σεπτέμβριο και ο Σουνάκ ανυπομονούσε να αποκαταστήσει τη δημοσιονομική αξιοπιστία των Συντηρητικών. Οι μεγάλες μισθολογικές αυξήσεις θα πρόσθεταν στο κρατικό έλλειμμα, που έχει ήδη διογκωθεί από το κόστος που σχετίζεται με τον COVID-19 και την κρατική στήριξη για τους ενεργειακούς λογαριασμούς των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Οι υπουργοί υποστηρίζουν επίσης ότι οι υψηλότεροι μισθοί θα τροφοδοτούσαν ακόμη περισσότερο τον πληθωρισμό και θα έκαναν τους πάντες χειρότερα. Μπορεί να υπάρχει ένας άλλος λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση ήταν πρόθυμη να αντέξει τις απεργίες: δεν είναι τόσο αποτελεσματικές όσο παλιά. Με εκατομμύρια ανθρώπους να μπορούν να εργάζονται παραγωγικά από το σπίτι, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας είπε ότι οι απεργίες των τρένων θα μπορούσαν ακόμη και να ενισχύσουν την εθνική παραγωγικότητα. Η κυβέρνηση μπορεί να υπολόγισε ότι ένας συμβιβασμός δεν ήταν προς το συμφέρον της: το Κέντρο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ερευνών εκτιμά ότι οι απεργίες επηρέασαν το κράτος ύψους 600 εκατομμυρίων λιρών. Αυτό ισοδυναμεί με 7,5 δισεκατομμύρια λίρες σε επιπλέον κόστος εάν οι μισθοί του δημόσιου τομέα αυξάνονταν κατά 5% έως 8%.
6. Τι κάρτες έχουν τα συνδικάτα;
Σύμφωνα με την Capital Economics, το αντι-απεργιακό νομοσχέδιο πιθανότατα θα πάρει μήνες για να περάσει και θα αποκλείει υπηρεσίες όπως η παράδοση αλληλογραφίας, η οποία αντιπροσώπευε περισσότερες ημέρες απεργίας τον Δεκέμβριο από τις μεταφορές και την Εθνική Υπηρεσία Υγείας. Εάν επεκταθεί η εργασιακή αναταραχή, θα ασκήσει περαιτέρω πίεση στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία έχει συγκρατηθεί από το αυξανόμενο κόστος δανεισμού και τα νέα εμπορικά εμπόδια με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η μόνη χώρα στην Ομάδα των Επτά της οποίας η οικονομία είναι ακόμα μικρότερη από ό,τι ήταν πριν από την πανδημία. Ένας από τους λόγους για τους οποίους οι απεργίες μπορεί να συνεχιστούν είναι επειδή πολλοί εργαζόμενοι πιστεύουν ότι το κοινό συμμερίζεται τον σκοπό τους και συμμερίζεται το αίτημά τους για περισσότερες επενδύσεις στις δημόσιες υπηρεσίες. Περίπου τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων υποστηρίζουν σταθερά τις απεργίες των νοσηλευτών στις δημοσκοπήσεις του YouGov. Το μισό κοινό υποστήριξε τις απεργίες των εκπαιδευτικών, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Savanta τον Φεβρουάριο, ενώ μόνο το 30% ήταν αντίθετο σε αυτές.
7. Ποια είναι τα όρια της συνδικαλιστικής δύναμης στο ΗΒ;
Τα συνδικάτα στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν αυστηρότερους νόμους για την απεργία από τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Οι ομάδες εργαζομένων πρέπει να ξεπεράσουν περισσότερα εμπόδια για να προκηρύξουν απεργία και απαγορεύεται να οργανώνουν δευτερεύουσες δράσεις όπου οι εργαζόμενοι απεργούν σε ένδειξη αλληλεγγύης με τους εργαζόμενους άλλου εργοδότη. Στη Γαλλία και τη Γερμανία το «δικαίωμα στην απεργία» κατοχυρώνεται με νόμο. Η απεργία στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι αυτόματα παράνομη εκτός εάν τα συνδικάτα πραγματοποιήσουν ψηφοφορία, τα μισά μέλη τους ψηφίσουν και η πλειοψηφία τους ψηφίσει υπέρ της απεργίας, δήλωσε ο David Cabrelli, ειδικός στο εργατικό δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.
–Με τη βοήθεια των Katharine Gemmell, Philip Aldrick και Andrew Atkinson.
Περισσότερες ιστορίες όπως αυτή είναι διαθέσιμες στο bloomberg.com