Λονδίνο
CNN
—
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου παρουσίασε αυτή την εβδομάδα πρόταση νομοθεσίας που δεν μπορούσε να πει με βεβαιότητα συμμορφώνεται με το διεθνές δίκαιο, την τελευταία της προσπάθεια να σταματήσει τα σκάφη μεταναστών που διασχίζουν τη Μάγχη από τη Γαλλία.
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δει μια δραματική αύξηση των ανθρώπων που φτάνουν με μικρά, μη αξιόπλοα σκάφη, έχοντας πληρώσει εγκληματικές συμμορίες διακινητών ανθρώπων για να τους οδηγήσουν στη Βρετανία. Πολλά από αυτά τα σκάφη έχουν βυθιστεί, άνθρωποι έχουν πεθάνει. Αυτό το νομοσχέδιο, θεωρητικά, θα πρέπει να αποθαρρύνει τους ανθρώπους από το να κάνουν τα ταξίδια και με αυτόν τον τρόπο να διαλύσουν το επιχειρηματικό μοντέλο των εμπόρων ανθρώπων.
Ένα πιθανό πρόβλημα: Ο νόμος περί παράνομης μετανάστευσης μπορεί να μην είναι νόμιμος. Στην πρώτη σελίδα του νομοσχεδίου, Υπουργός Εσωτερικών Σουέλα Μπράβερμαν παραδέχτηκε ότι δεν μπορεί να πει εάν το νομοσχέδιο είναι συμβατό με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, την οποία έχει υπογράψει το ΗΒ.
«Το νομοσχέδιο θα εμπόδιζε μια μεγάλη ομάδα εξαιρετικά ευάλωτων προσφύγων από το να βασίζεται στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αφήνοντας στον υπουργό Εσωτερικών να αποφασίσει ποιος πρέπει να προστατευθεί και ποιος να απελαθεί – και να αποκλείσει σχεδόν εξ ολοκλήρου τα δικαστήρια», λέει ο Άνταμ Βάγκνερ. , κορυφαίος δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Για παράδειγμα, τα θύματα της σύγχρονης δουλείας δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν νόμους που έχουν σχεδιαστεί για την προστασία τους. Αυτό προσβάλλει την βασική ιδέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ότι όλοι προστατεύονται και ότι τα κράτη πρέπει, σύμφωνα με την ΕΣΔΑ, να παρέχουν στους ανθρώπους πρόσβαση σε μια αποτελεσματική θεραπεία», προσθέτει.
Το νομοσχέδιο, λέει η κυβέρνηση, είναι ένα ουσιαστικό νομοσχέδιο που στοχεύει να σταματήσει τα μικρά σκάφη. Κυβερνητικά στοιχεία δείχνει ότι πάνω από 3.000 άτομα έχουν ήδη φτάσει με μικρά σκάφη φέτος.
Το θέμα των μικρών σκαφών έχει γίνει πολιτικό σημείο ανάφλεξης.
Για όσους βρίσκονται στα αριστερά, τα σκάφη είναι αποτέλεσμα του ότι η κυβέρνηση δεν παρέχει ασφαλείς διαδρομές προς το Ηνωμένο Βασίλειο για τους ανθρώπους που εγκαταλείπουν τα σπίτια τους. Υπήρξαν πάρα πολλές ιστορίες τρόμου τα τελευταία χρόνια για βύθιση σκαφών και πνιγμό ανθρώπων στη θάλασσα.
Για όσους βρίσκονται στα δεξιά, τα σκάφη αντιπροσωπεύουν μια «εισβολή» στη χώρα και είναι γεμάτα από ανθρώπους που δεν ζητούν άσυλο, αλλά οικονομικούς μετανάστες που θέλουν να πηδήξουν την ουρά.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) έχει ήδη πει ότι το νομοσχέδιο, εάν ψηφιστεί, θα αποτελούσε «σαφή παραβίαση» της Σύμβασης για τους Πρόσφυγες και προέτρεψε τους νομοθέτες «να επανεξετάσουν το νομοσχέδιο και αντ’ αυτού να επιδιώξουν πιο ανθρώπινες και πρακτικές λύσεις πολιτικής».
Πράγμα που εγείρει το ερώτημα: γιατί η κυβέρνηση πιέζει να προχωρήσει με αυτό το νομοσχέδιο;
Όλα τα μεγάλα πολιτικά κόμματα συμφωνούν ότι η κρίση των μικρών σκαφών πρέπει να σταματήσει. Το νέο νομοσχέδιο, το οποίο ουσιαστικά δίνει στην κυβέρνηση το δικαίωμα να απελαύνει όποιον προσγειώνεται παράνομα στο Ηνωμένο Βασίλειο, υποτίθεται ότι είναι αποτρεπτικός παράγοντας για άτομα που επιδιώκουν να ταξιδέψουν παράνομα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό, θεωρητικά, θα πρέπει να σπάσει το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών ανθρώπων. Το πρόβλημα λύθηκε? ΟΧΙ ακριβως.
Οι ειδικοί λένε ότι αυτό θα λειτουργούσε μόνο εάν οι άνθρωποι που προσπαθούν να εισέλθουν στη Βρετανία με αυτόν τον τρόπο μπορούν εύκολα να έχουν πρόσβαση σε ασφαλείς, νόμιμες διαδρομές στη χώρα. Σε πολλές περιπτώσεις αυτά δεν υπάρχουν και ακόμη κι αν υπήρχαν, θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απέλασή τους από το Ηνωμένο Βασίλειο ούτως ή άλλως.
Η Zoe Gardner, κορυφαία εμπειρογνώμονας για τους πρόσφυγες και τη μετανάστευση, εξηγεί ότι ακόμα κι αν το νομοσχέδιο λειτουργούσε όπως είχε προβλεφθεί, «υπάρχουν ακόμα χιλιάδες άνθρωποι που πιστεύουν ότι θα ήταν πιο ασφαλείς να έρθουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτοί οι άνθρωποι δεν θα εξαφανιστούν. Κάνουν αυτά τα ταξίδια γιατί θέλουν να βρεθούν».
Προσθέτει ότι το νομοσχέδιο «καθιστά λιγότερο πιθανό να θεωρηθούν για άσυλο στο Ηνωμένο Βασίλειο εάν περάσουν από μια διαδρομή όπου είναι πολύ πιθανό να τους δουν και να τους δοθεί η ευκαιρία να παρουσιαστούν στις αρχές». Αυτό, κατά συνέπεια, θα μπορούσε να οδηγήσει σε «ένα επικίνδυνο κίνητρο για να έρθετε στο Ηνωμένο Βασίλειο και να μην βρεθείτε. Αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι ζουν χωρίς επίσημη τεκμηρίωση στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι στη συνέχεια γίνονται ευάλωτοι στη σύγχρονη δουλεία και τη σεξουαλική διακίνηση», προσθέτει ο Gardner.
Εάν το νομοσχέδιο εγκριθεί, δεν είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει πραγματικά στην απέλαση πολλών ανθρώπων.
«Από όσο μπορώ να δω, θα επιταχύνει μόνο την απέλαση ατόμων που θα μπορούσαν ήδη να απελαθούν νόμιμα», λέει ο Sunder Katwala του British Future, μιας δεξαμενής σκέψης που ειδικεύεται στη μετανάστευση και την ένταξη.
Παρόλο που το νομοσχέδιο θεωρητικά επιτρέπει στην κυβέρνηση να απομακρύνει οποιονδήποτε φθάνει παράνομα, είναι πολύ πιθανό οι δικηγόροι να το αμφισβητήσουν και να σταματήσουν οποιεσδήποτε τέτοιες κινήσεις.
«Όσον αφορά τους ανθρώπους που προσγειώνονται σε μικρά σκάφη, εάν ζητήσουν άσυλο, η κυβέρνηση θα είναι σε παρόμοια θέση με αυτή που οι δικηγόροι και τα δικαστήρια θα αμφισβητήσουν και θα καθυστερήσουν τυχόν απελάσεις».
Η κυβέρνηση έχει κάνει συμφωνίες τα τελευταία χρόνια με τρίτες χώρες όπου οι πρόσφυγες θα αποστέλλονται για να ζητήσουν άσυλο, πιο αμφιλεγόμενη με τη Ρουάντα. Η πολιτική έχει επικριθεί ευρέως και είναι ενοχλητικό για την κυβέρνηση, ενώ οδήγησαν σε νομικές προκλήσεις αποστέλλονται μηδέν άτομα στη Ρουάντα μέχρι στιγμής, παρά τις φανφάρες που έγιναν όταν ανακοινώθηκε η πολιτική.
Η σκληρή στάση της κυβέρνησης για τα μικρά σκάφη έχει επικριθεί για ρατσιστικά κίνητρα αντιρατσιστικές ομάδες και επιφανείς σχολιαστές – κυρίως από Γκάρι Λίνεκερ, ο πρώην αρχηγός ποδοσφαίρου της Αγγλίας και γνωστός. Κάτι που η κυβέρνηση αρνείται. Η πλειοψηφία των ανθρώπων που έφτασαν μέσω αυτής της μεθόδου ήταν από το Ιράκ, το Ιράν, την Αλβανία και το Αφγανιστάν.
Συγκρίνετε αυτό με άτομα που έχουν υποβάλει αίτηση να έρθουν στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσω νομικών μεθόδων και προγραμμάτων που έχει δημιουργηθεί ειδικά από την κυβέρνηση, κυρίως με άτομα που εγκαταλείπουν την Ουκρανία και το Χονγκ Κονγκ, και η διαφορά είναι έντονη. Τα τελευταία στοιχεία το δείχνουν 270.600 Ουκρανοί έχουν υποβάλει αίτηση για τις βρετανικές βίζες, με 220.300 που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα.
Σχεδόν 150.000 κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ έχουν έρθει επίσης στο Ηνωμένο Βασίλειο αφού η κυβέρνηση διευκόλυνε τη λήψη βίζας υπό το φως των κινεζικών καταστολών στο Χονγκ Κονγκ, σύμφωνα με το Hong Kong Watch, μια φιλανθρωπική οργάνωση με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο που υποστηρίζει τους κατοίκους του Χονγκ Κονγκ και έχει συνεργαστεί με ανθρώπους που έρχονται. στο ΗΒ.
Σε αντίθεση45.755 υπολογίζεται ότι ήρθαν με μικρά σκάφη το 2022. Και παρά την πιο σκληρή ρητορική της κυβέρνησης, ο αριθμός αυτός είναι αυξημένος από το 2018, όταν ήταν μόλις 299 άτομα.
Στο μεγάλο σχέδιο των πραγμάτων, οι αιτούντες άσυλο αποτελούν μόνο γύρω 18% της συνολικής μετανάστευσης προς το ΗΒ – συμπεριλαμβανομένης της δραματικής ανόδου από την έναρξη της σύγκρουσης στην Ουκρανία.
Οι άνθρωποι σε όλες τις πλευρές της συζήτησης συμφωνούν ότι το σύστημα ασύλου του Ηνωμένου Βασιλείου είναι ελάχιστα κατάλληλο για τον σκοπό του. Η συσσώρευση υποθέσεων είναι τεράστια – 166.261 ανεπίλυτες υποθέσεις στο τέλος του 2022.
Αυτό οδήγησε στο να κρατούνται άτομα σε ξενοδοχεία με έξοδα του βρετανικού φορολογούμενου, γεγονός που έχει καταστήσει το ζήτημα σημείο έντασης τόσο για την αριστερά όσο και για τη δεξιά – γιατί το κοινό να χρηματοδοτεί ένα σύστημα που δεν λειτουργεί; Υπήρξαν διαμαρτυρίες τόσο από ομάδες κατά της μετανάστευσης όσο και από ομάδες υπέρ της μετανάστευσης, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις ξέσπασαν σε βία.
Οι εκκρεμότητες, λένε οι ειδικοί, καθιστούν σε μεγάλο βαθμό άσκοπα τυχόν πρόσφατα στοιχεία σχετικά με αιτήματα ασύλου που εγκρίθηκαν ή απορρίφθηκαν, καθώς δεν αντιπροσωπεύουν με ακρίβεια πόσο κακό είναι το ζήτημα.
Για να ανακεφαλαιώσουμε, το σχέδιο ως έχει μπορεί να είναι παράνομο, μπορεί να είναι ανεφάρμοστο, να έχει χαρακτηριστεί ρατσιστικό και μπορεί στην πραγματικότητα να κάνει τα πράγματα χειρότερα. Το οποίο, πάλι, γεννά το ερώτημα: γιατί;
Μια εξήγηση θα μπορούσε να είναι η τρέχουσα κατάσταση της βρετανικής πολιτικής. Το κυβερνών Συντηρητικό κόμμα έχει πέσει κατακόρυφα στις δημοσκοπήσεις τα τελευταία χρόνια. Όπως έχουν τα πράγματα, είναι πολύ απίθανο να κερδίσουν τις επόμενες γενικές εκλογές.
Ο Τιμ Μπέιλ, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, λέει ότι η πολιτική είναι «μια αρκετά ξεκάθαρη αρπαγή ενός τύπου ψηφοφόρου που οι Συντηρητικοί πρέπει να κρατήσουν πολύ για να κερδίσουν τις επόμενες εκλογές – μεγαλύτεροι, πιο λευκοί, πιθανώς λιγότερο μορφωμένοι και ζώντας σε λιγότερο εύπορες περιοχές της χώρας».
Ο εκλογικός χάρτης ευνοεί το Συντηρητικό κόμμα καθώς μπορεί να κερδίσει την πλειοψηφία με μικρότερο ποσοστό ψήφων από το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα. «Ο υπολογισμός για τους Συντηρητικούς είναι ξεκάθαρος: αν στηρίζονται σε αυτούς τους βασικούς ψηφοφόρους, μπορούν να κρατήσουν τις έδρες που έχουν σε αυτές τις περιοχές μάχης, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θυσιάζουν ένα σωρό πιο φιλελεύθερους ψηφοφόρους σε ασφαλέστερες έδρες των Συντηρητικών».
Μιλώντας για αυτούς τους φιλελεύθερους ψηφοφόρους, αξίζει να σημειωθεί ότι αποτελούν πλέον την πλειοψηφία στο Ηνωμένο Βασίλειο – τουλάχιστον όσον αφορά τη μετανάστευση.
«Υπάρχει αναμφίβολα μια άμβλυνση των στάσεων απέναντι στη μετανάστευση – ακόμη και στο απλό ερώτημα εάν θέλετε να μειωθεί ο συνολικός αριθμός των μεταναστών», λέει ο Bobby Duffy, διευθυντής δημόσιας πολιτικής στο King’s College του Λονδίνου. «Είναι ακόμα περίπου 4 στα 10, αλλά όταν αρχίσαμε να κάνουμε αυτή την ερώτηση ήταν περίπου 8 στα 10».
Λέει ότι παρά τις κοινές αντιλήψεις για το Brexit, η Βρετανία έχει γίνει στην πραγματικότητα πιο υπέρ της μετανάστευσης από το 2016. «Οι άνθρωποι είτε έχουν συνειδητοποιήσει ότι συγκεκριμένοι τομείς βρίσκονται σε χειρότερη θέση, όπως η υγειονομική περίθαλψη ή η διανομή τροφίμων. Ή πιστεύουν ότι η κυβέρνηση έχει, τουλάχιστον εν μέρει, ανακτήσει τον έλεγχο της μετανάστευσης, τερματίζοντας την ελεύθερη μετακίνηση από την ΕΕ και νιώθουν πιο άνετα με αυτό τώρα».
Αυτό επεκτείνεται σε αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες. «Η τάση είναι όλο και περισσότερο υπέρ της υποδοχής ανθρώπων που διαφεύγουν τον κίνδυνο. Είναι μια πολύ μικρή ομάδα που πιστεύει ότι πρέπει να κλείσουμε τα σύνορα – και ακόμη και εντός αυτής υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι πρέπει να κάνουμε εξαιρέσεις για τους Ουκρανούς, για παράδειγμα», λέει η Katwala.
Υπάρχει καλύτερος τρόπος, πιστεύουν οι ειδικοί. «Το πρόγραμμα BNO του Χονγκ Κονγκ είναι μια ενδιαφέρουσα περίπτωση μελέτης του τι μπορεί να συμβεί εάν υπάρχει πολιτική βούληση», λέει ο Sam Goodman, διευθυντής πολιτικής και υπεράσπισης στο Hong Kong Watch.
«Υπάρχουν 12 κέντρα υποδοχής σε όλη τη χώρα και ένα πολύ καλό πακέτο υποστήριξης που κοστίζει σχετικά λίγο, συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας με την αγγλική γλώσσα. Και το πιο σημαντικό απλώς δεν το πολιτικοποίησαν. Όλα αυτά σημαίνουν ότι 144.000 κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ ήρθαν εδώ με λίγη έως καθόλου φασαρία, ενσωματώθηκαν γρήγορα και υπήρξαν ελάχιστα προβλήματα», προσθέτει ο Goodman.
Είτε η κυβέρνηση παίζει κυνική πολιτική είτε πιστεύει ότι αυτή είναι πραγματικά η καλύτερη πορεία δράσης, η συναίνεση είναι ότι ακόμη και αν το νομοσχέδιο εγκριθεί, δεν θα κάνει πολλά για να σταματήσει να έρχονται τα σκάφη. Και αυτό σημαίνει τελικά ότι περισσότεροι άνθρωποι μπλοκάρονται σε ένα ανεκτέλεστο σύστημα που μόλις και μετά βίας λειτουργεί και, τραγικά, περισσότεροι άνθρωποι πνίγονται στη θάλασσα.