Στον πραγματικό κόσμο, το Cordyceps δεν μπορεί να μολύνει τους ανθρώπους (phew!). Αλλά είμαι πολύ χαρούμενος που σκίζω μια σελίδα από τη στρατηγική επιβίωσής του και χρησιμοποιώ αυτό το πολιτιστικό φαινόμενο για να κυριεύσει τον εγκέφαλό σας – ή τουλάχιστον να αφιερώσω μερικά λεπτά της προσοχής σας – για να εξηγήσω γιατί πρέπει να ανησυχείτε για τα μανιτάρια.
Πριν φτάσουμε στα τρομακτικά πράγματα, ας σταματήσουμε να επαινέσουμε τους φίλους μας με μανιτάρια. Ναι, υπάρχουν μερικά όχι και τόσο διασκεδαστικά μανιτάρια που μπορεί να είναι θανατηφόρα για τον άνθρωπο, αλλά αυτά είναι ακραία. Στην πραγματικότητα, γενετικά μιλώντας, είναι οι πιο στενοί συγγενείς της ανθρωπότητας. Είναι οι κομποστοποιητές της φύσης, που αποσυνθέτουν νεκρά ζώα και φυτά και διανέμουν θρεπτικά συστατικά. Μας έδωσαν πενικιλίνη και το φάρμακο για τη μείωση της χοληστερόλης λοβαστατίνη. Μας έδωσαν μπύρα.
Και για χρόνια, ήταν σχετικά εύκολο να τα αγνοήσεις. Περίπου το 95% από αυτά δεν μπορούν να επιβιώσουν στα σώματά μας 98 βαθμών Φαρενάιτ. Εν τω μεταξύ, το ανοσοποιητικό μας σύστημα κάνει συνήθως μια αξιοπρεπή δουλειά με αυτούς που προσπαθούν. Οι μύκητες που επιμένουν μπορεί να είναι ενοχλητικοί ή ερεθιστικοί, προκαλώντας μια αντιαισθητική μόλυνση των νυχιών ή επαναλαμβανόμενη μόλυνση ζύμης, αλλά δεν είναι θανατηφόροι. Οι εξαιρέσεις είναι συνήθως άτομα που είναι ανοσοκατεσταλμένα ή έχουν άλλη βακτηριακή ή ιογενή λοίμωξη που τους προκαλεί προσωρινή ανοσοκαταστολή.
Αλλά η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να αλλάξει αυτή τη δυναμική. Μάλιστα, υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό ήδη συμβαίνει.
Καθώς ο κόσμος θερμαίνεται, οι μύκητες μπορεί να προσαρμοστούν με τρόπους που κάνουν το σώμα μας πιο φιλόξενο οικοδεσπότη. «Η ερώτηση που ακούω συνέχεια είναι, μπορεί μια μυκητιακή ασθένεια να προκαλέσει πανδημία;» λέει ο Arturo Casadeval, μικροβιολόγος και ανοσολόγος στο Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health που μελετά πώς οι μύκητες προκαλούν ασθένειες. «Η απάντηση είναι: Δεν ξέρω. Αλλά δεν υπάρχει λόγος να μην μπορεί».
Ο Casadeval λέει ότι δεν έχει σημασία η μέση αύξηση της θερμοκρασίας, αλλά ο αυξανόμενος αριθμός ημερών ακραίας ζέστης κάθε χρόνο. «Όταν έχεις μια πολύ ζεστή μέρα, είναι μια εκδήλωση επιλογής». Σκεφτείτε τη θερμοκρασία του πεζοδρομίου ή του εδάφους όταν το θερμόμετρο ξεπερνά τους 100 βαθμούς Φαρενάιτ. Οι οργανισμοί που ζουν εκεί είτε θα προσαρμοστούν είτε θα πεθάνουν, «και οι μύκητες μπορούν να προσαρμοστούν πολύ γρήγορα», λέει.
Πιστεύει ότι έχουμε ήδη ένα παράδειγμα μύκητα που διασχίζει τις θερμικές μας άμυνες: το 2011 και το 2012, επικίνδυνες μολύνσεις ζύμης Candida auris εμφανίστηκαν ξαφνικά και ταυτόχρονα σε τρεις ηπείρους. Ο μύκητας ήταν ανησυχητικά ανθεκτικός σε πολλά διαθέσιμα φάρμακα και τελικά σκότωσε περισσότερους από τους μισούς ανθρώπους που μόλυνε.
Αυτή η ικανότητα παράκαμψης του οπλοστασίου φαρμάκων μας δεν οφειλόταν στην κακή ή υπερβολική χρήση αντιμυκητιασικών με τον τρόπο που η υπερβολική συνταγογράφηση ή η κακή χρήση αντιβιοτικών οδήγησε σε βακτήρια ανθεκτικά στα φάρμακα. Μάλλον, όπως το περιγράφει ο Casadeval, η Candida auris βγήκε από το έδαφος με αυτό το έργο. Και από τη στιγμή που αυτοί οι ανθεκτικοί μύκητες μπουν στο νοσοκομείο, είναι πολύ δύσκολο να απαλλαγούμε από αυτούς.
«Για μένα, είναι προάγγελος ενός τρομακτικού μέλλοντος», λέει ο Casadeval.
Και ενώ αυτό το τρομακτικό μέλλον μπορεί να μην έχει τη μορφή ενός μύκητα που θα μετατρέψει τη γιαγιά σας σε ζόμπι με μανιτάρια, η πραγματική πιθανότητα μιας επικίνδυνης εισβολής μυκήτων δεν γίνεται αρκετά για να την αποτρέψει.
Τον Οκτώβριο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνέταξε τον πρώτο κατάλογο των επίφοβων μυκήτων και έκανε μια σειρά συστάσεων για την καταπολέμησή τους. Μερικές από τις πιο βασικές προτάσεις υπογραμμίζουν πόσο λίγη προσοχή δίνουμε στα μανιτάρια. Για παράδειγμα, ο ΠΟΥ θα ήθελε καλύτερα στοιχεία για το πώς και πού επηρεάζονται οι άνθρωποι από σοβαρές μυκητιάσεις και πού εμφανίζεται η αντίσταση.
Η ανάπτυξη ναρκωτικών είναι ένας άλλος τομέας που χρειάζεται περισσότερους πόρους. Η εύρεση φαρμάκων που μπορούν να σκοτώσουν μύκητες είναι εξαιρετικά δύσκολη. Θυμάστε που σας είπα ότι ήταν οι πιο στενοί μας συγγενείς; Η κοινή χρήση όλων αυτών των γονιδίων σημαίνει ότι είναι δύσκολο να σχεδιάσουμε φάρμακα που σκοτώνουν μύκητες χωρίς να μας βλάψουν. Οι γιατροί εργάζονται μόνο με τέσσερις κατηγορίες αντιμυκητιασικών φαρμάκων, η «πιο πρόσφατη» από τις οποίες είναι άνω των 20 ετών. Και το καθένα έχει τις δικές του υποχρεώσεις, όπως επικίνδυνες παρενέργειες ή περιορισμένους τρόπους χορήγησης.
Εκτός από τα νέα φάρμακα, υπάρχει ανάγκη για καλύτερη κατανόηση του τι κρύβεται εκεί έξω και ποια θα μπορούσε να είναι η επόμενη μεγάλη απειλή. Το 2019, ο Casadeval και οι συνεργάτες του σε όλο τον κόσμο προσπάθησαν να κάνουν ακριβώς αυτό, αλλά η δουλειά παραγκωνίστηκε από τον Covid.
Το HBO μπορεί να βοήθησε στην αναβίωσή του. Ο Casadeval λέει ότι ένας από τους συνεργάτες του επικοινώνησε αυτή την εβδομάδα για να προσπαθήσει να επανεκκινήσει το έργο. Ας ελπίσουμε ότι αυτή είναι μόνο η πρώτη θετική παρενέργεια του Last of Us. Εάν τα μανιτάρια ζόμπι μπορούν να πείσουν περισσότερους ανθρώπους να νοιαστούν περισσότερο για την τεράστια έκταση της κλιματικής αλλαγής – ακόμη και σε μικροβιολογικό επίπεδο – αυτό θα ήταν μια πολύ καλή δεύτερη παρενέργεια.
Περισσότερα από τη γνώμη του Bloomberg:
• Τα σενάρια καθαρών μηδενικών εκπομπών πετρελαίου είναι επιστημονικής φαντασίας: Javier Blas
• Το διαφαινόμενο Ελ Νίνιο μπορεί να προαναγγέλλει ένα ζοφερό μέλλον: Mark Gongloff
• Οι πράσινες επενδύσεις είναι εκεί όπου πρέπει να εξαλειφθούν οι εκπομπές άνθρακα: Lara Williams
Αυτή η στήλη δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τη γνώμη των συντακτών ή του Bloomberg LP και των ιδιοκτητών του.
Η Lisa Jarvis είναι αρθρογράφος του Bloomberg Opinion που καλύπτει τη βιοτεχνολογία, την υγειονομική περίθαλψη και τη φαρμακευτική βιομηχανία. Προηγουμένως, ήταν η αρχισυντάκτρια του Chemical & Engineering News.
Περισσότερες ιστορίες όπως αυτή είναι διαθέσιμες στο bloomberg.com/opinion